| Abstrakt: | Idea identyfikacji najczęściej występuje w nawiązaniu do teorii socjologicznych i psychologicznych. W klasycznym podejściu socjologicznym zwraca uwagę humanistyczny i nieredukowalny charakter identyfikacji. W tym znaczeniu nawiązuje się do koncepcji współczynnika humanistycznego Floriana Znanieckiego. Reprezentacja świat w umyśle jednostki zawsze jest “czyjąś reprezentacją” i tego powodu powinna ona być rozpatrywana z perspektywy osoby, która ją wygenerowała. Specyficznym elementem ludzkiej świadomości jest ten fragment jej samowiedzy, który dotyczy miejsca tejże jednostki w rzeczywistości społecznej. W podejściu humanistycznym grupy odniesienia stosowane przez jednostkę w samoopisie, nie podlegają “obiektywizacji”, to znaczy nie mogą być weryfikowane z użyciem zewnętrznych wobec jednostki, obiektywnych kryteriów.Kontynuacją takiego patrzenia na jednostkę i jej tożsamość prezentuje A.Kłoskowska, wyraźnie wydzielając identyfikację i walencję kulturową w analizie tożsamości kulturowej. Walencja zawierająca zinternalizowane zasoby symboliczne, staje się w ten sposób nie tylko naturalnym uzupełnieniem identyfikacji, ale także - pośrednio – sposobem deklarowanej obiektywizacji tożsamości kulturowej. Rolę identyfikacji w tożsamości szeroko analizowała A.Kwiatkowska, wskazując na jej absolutnie rudymentarny charakter. Identyfikacja wypływa z zupełnie podstawowych potrzeb człowieka i jest w dużej mierze procesem automatycznym. W zastosowanych analizach empirycznych ważne znaczenie ma to, że identyfikacja związana jest z wstępnym prekategorialnym stadium budowania tożsamości, związanym ze stosowaniem prostej taksonomii opartej na prostej zwykle pojedynczej cesze. Dalsze przetwarzanie informacji związane z utrwaleniem identyfikacji ma miejsce wówczas, gdy wymiar-obiekt identyfikacyjny ma jakieś znaczenie dla jednostki.Stopień i jakość podmiotowego zaangażowania jednostki decyduje o efektywności włączenia do zasobów jej uniwersum symbolicznego kanonicznych dla danej grupy odniesienia symboli. One to obok traktowanego autotelicznie języka stanowią zbiór kryterialnych bądź jedynie korelatywnych atrybutów tożsamości. Właśnie kwestie języka i zinternalizowanych zasobów symbolicznych dotyczących kultury wysokiej i tradycji lokalnej stanowią zasadnicze uwarunkowania, które będą analizowane podczas wystąpienia. Ważnym kwestią, którą zamierzamy poruszyć, są zasady konstruowania profilu identyfikacyjnego oraz jego zalety w analizowaniu tożsamości społeczno-kulturowej. Profil budowany jest w oparciu o mierzenie na jednakowej skali identyfikacji w wymiarach: narodowym, religijnym, regionalnym i europejskim bądź globalnym. W rezultacie łącznej analizy tych wymiarów uzyskano 16 teoretycznych rozłącznych profili obejmujących wszystkie możliwe przypadki. Podczas wystąpienia analizowane będą empiryczne proile uzyskane podczas badań reprezentantów mniejszości polskiej na Białorusi. |