| Abstrakt: | Latinitas – przynależność do kultury łacińskiej – należy traktować jako jeden z wyznaczników tożsamości Europejczyków żyjących w XVI-XVIII w. (J. Axer). Podstawowym jej nośnikiem była literatura oraz związane z nią instytucje. Na przykładzie Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz powstających tam tekstów literackich można prześledzić proces kształtowania się owej Latinitas i zarazem włączania się obywateli W. K. L. w społeczeństwo ówczesnej Europy. Mit etnogentyczny o rzymskim pochodzeniu Litwinów jest symbolem tego procesu. Spotykamy się z nim w prozie naukowej i w poezji litewskiej od XVI w. (tu decydujący wpływ kroniki M. Stryjkowkiego). Przejęcie przez Litwinów (w znaczeniu historycznym) kategorii właściwych dla kultury łacińskiej ma niebagatelne znaczenie dla współczesnej Europy. Zasięg oddziaływania owej humanistycznej Latinitas z XVI-XVIII w. pokrywa się we wschodniej części naszego kontynentu z granicami Unii Europejskiej (wyjątek stanowi Ukraina, której mieszkańcy mają wszakże aspiracje, by się przyłączyć do Unii). Kilkuwiekowy proces adaptowania tej kultury zadecydował o wyborach politycznych i gospodarczych współcześnie żyjących potomków Palemona, przyczyniając się do rozwoju cywilizacyjnego tych obszarów (por. M. Weber, P. Huntington). |