Pracownia Literatury Renesansu

Katedra Historii Literatury Staropolskiej

Wydział Polonistyki

Uniwersytetu Jagiellońskiego        

oraz         

Koło Naukowe Filologów Klasycznych UJ  

zapraszają na pierwsze spotkanie, otwierające cykl

 WARSZTATÓW PRZEKŁADOWYCH

Adresowane do studentów, wykładowców i wszystkich zainteresowanych, spotkania, prowadzone przez uznanych tłumaczy literatury dawnej i klasycznej, mają na celu propagowanie piękna polszczyzny przekładu literackiego. Zaproszeni tłumacze na wybranych przykładach z własnego warsztatu pokazywać będą techniki translacyjne, a zwłaszcza strategie przekładowe w zakresie dawnej poezji, mające służyć jak najpełniejszemu oddaniu w polszczyźnie kunsztu autora, piękna języka i formy metrycznej oryginału.

Gościem pierwszego spotkania będzie

 Magdalena Pabisiak

znakomita tłumaczka dawnej poezji w języku hiszpańskim i pokrewnych dialektach, autorka translacji m.in. dzieł Lopego de Vegi, Tirso de Moliny i Miguela de Cervantesa.

Temat warsztatów: "Dawna literatura hiszpańska, czyli sztuka myślenia ośmiozgłoskowcem".

14 maja, godz. 17.30, ul. Gołębia 16, sala 54.

Chętnych prosimy o zgłoszenie swojego udziału: officinatranslationis@outlook.com.

Idea przewodnia

Język polski jest jednym z najuboższych w przekłady wielkiej i mniejszej literatury pięknej. Szczególnie brakuje spolszczeń wielu podstawowych autorów antycznych i nowożytnych. Często te istniejące są albo archaiczne, a przez to dziś nieczytelne, albo nieudolne czy utrzymane w nielicującej z oryginałem stylistyce. Niekiedy, czytając polskie tłumaczenie klasycznego utworu, trudno zrozumieć, dlaczego przez wieki uznawany był on za arcydzieło…

         Śledząc dzieje piśmiennictwa polskiego epoki nowożytnej, dostrzec można, że zawsze krokiem milowym w rozwoju, zarówno literatury, jak i języka poetyckiego, były genialne przekłady i adaptacje europejskiej klasyki. Literatura staropolska ma ich niemało, choć wiele z nich zostało zapomnianych lub niedowartościowanych. Późniejszy brak państwowości i szkolnictwa polskiego, które jest zwykle siłą napędową translacji literackich, spowodował i w tej dziedzinie starty nie do nadrobienia w ciągu krótkich lat niepodległości – choć w dwudziestoleciu międzywojennym powstało szereg znakomitych inicjatyw translatorskich, jak też propagujących wiedzę o kulturze klasycznej. Kolejna przerwa wojenna, starty w ludziach, i znów niesprzyjające humanistyce lata, utrudniony kontakt z zagranicznymi ośrodkami kulturalnymi, zaprzeczenie wartości wykształcenia klasycznego, czego skutki coraz mocniej odczuwamy dzisiaj.

         Zbyt mała ilość przekładów klasyki powoduje, że społeczeństwo nasze skazane jest na podstawowe braki edukacyjne – w przeciwieństwie bowiem do elity kulturalnej w wieku dziewiętnastym, dziś raczej mało kto czyta w oryginale najważniejsze dzieła literatury europejskiej, by zniwelować niedostatki swego wykształcenia.

          Obserwowana dziś degradacja polszczyzny, zanikająca umiejętność posługiwania się językiem literackim, tak w mowie, jak i piśmie, brak wyczucia językowego i wrażliwości stylistycznej, a często i wiedzy ogólnej, powodują, że powstające, publikowane translacje nie zawsze uznać można za szczęśliwe.

          Jednym ze statutowych zadań Pracowni Literatury Renesansu jest inspirowanie prac przekładowych najważniejszych dzieł literatury klasycznej i nowożytnej na język polski. Warsztaty Przekładowe to kolejna z inicjatyw tej materii dotyczących, a powstała na zamówienie i przy współudziale studentów z Koła Naukowego Filologów Klasycznych, pragnących poszerzyć swoje kompetencje translatorskie. Mile widziani będą wszyscy, którym przyświeca podobna idea!

          Zapraszamy również na strony Biblioteki Literatury Staropolskiej i Nowołacińskiej, gdzie publikujemy w formie fotokopii dawne przekłady wielkiej epiki i dramatu europejskiego: http://neolatina.bj.uj.edu.pl/main/project.html, a także edycję komentowaną wraz z nowymi tłumaczeniami dzieł łacińskich Jana Kochanowskiego: http://neolatina.bj.uj.edu.pl/author/show/id/16.html.