CBR » AKTUALNOŚCI
  
18 maja 2011
Kraków, ul. Gołębia 16, s. 52
Clarinda Calma, Polska recepcja „Rationes Decem” Edmunda Campiona
  
  
Informacje

27 czerwca 1581 w Oksfordzie, akademicy zgromadzeni na corocznej ceremonii obron doktorskich (?), znaleźli kopię anonimowego druku zatytułowanego Rationes Decem. Autorem okazał się dawny fellow College-u St. John, a wówczas jezuita, Edmund Campion. Gdy na swe wezwanie do dysputy teologicznej nie otrzymał odpowiedzi od oksfordzkich profesorów, postanowił ją sprowokować wydając Rationes Decem, czyli Dziesięć Wywodów. Niestety do prawdziwej dysputy nie doszło, co więcej, autor ostał aresztowany i skazany na śmierć za zdradę królowej.


Wielu historyków do dziś skupia swe zainteresowanie na tym pierwszym wydaniu dzieła, właśnie z 1581 roku. Pamiętać jednak należy, że dzieło Campiona zyskało ogromny wydźwięk w całej Europie dzięki innym, licznym edycjom wydawanym w różnych miastach Europy od końca XVI do początku XIX wieku. Co ciekawe, wiele z nich znajduje się w bibliotekach polskich. Co więcej, są tu również dostępne najwcześniejsze tłumaczenia na inne języki nowożytne – np. na niemiecki i francuski.


Referat ten chcę jednak poświęcić polskiej recepcji dzieła Campiona. Pragnę przedstawić opis i historię wspomnianych, często trudno dostępnych publikacji, takich jak tłumaczenie Piotra Skargi czy Kaspara Wilkowskiego. Omówię również odpowiedź arianina, Tomasza Piseckiego wydaną pod tytulem Ad Rationes Decem. Niniejszy referat stanowi część większej pracy badawczej. Mam nadzieję, że przyczyni się ona do wzrostu zainteresowania Campionem – jedną z najciekawszych postaci Elżbietańskiej Anglii.