Jan Kochanowski (1530-1584) był szlachcicem i obywatelem województwa sandomierskiego. Zapewne sam myślał o sobie jako o szlachcicu polskim, czyli po prostu jako o Polaku. Wydaje się więc, że chyba nie ma kłopotów z określeniem jego narodowości.

Wydaje się też, że nie powinna sprawiać kłopotu „przynależność narodowa” jego twórczości. We wszystkich polskich encyklopediach i podręcznikach, które go wymieniają, przyjmuje się, że był „polskim poetą”. Z pewnością jest to prawda, jako że jego dzieła poetyckie stały się podstawą nowożytnej poezji polskiej. Warto się jednak zastanowić, czy dogmat nauki polskiej (i nie tylko polskiej) o przynależności (lub nie) poszczególnych pisarzy, w tym Kochanowskiego, do poszczególnych narodów jest jedynym sposobem budowania niemałej części obrazu przeszłości dawnej kultury w Europie środkowo-wschodniej.

Przez cały wiek XIX istniała tendencja do włączania w obręb literatury polskiej (rozumianej jako literatura narodu polskiego) wszystkich pisarzy, którzy tworzyli na terenie Rzeczypospolitej. Głównym kryterium było posługiwanie się językiem polskim, choć nie zawsze. Ta narodowa perspektywa stworzyła ostre granice między tym, co swoje a tym, co obce.

Zatem jedno z wyjściowych pytań brzmiałoby: czy na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego Kochanowski jest pisarzem obcym, poetą z zewnątrz? Takie samo pytanie można postawić w stosunku do innych pisarzy żyjących w XVI-XVII w. na Litwie, ale urodzonych w Koronie: Piotra Skargi, Andrzeja Wolana, Daniela Naborowskiego i Macieja Kazimierza Sarbiewskiego.